Kütüphanenin ışıkları....

Gerry McGovern...

İrlanda’dan çıkıp, dünyaya yayılmış “NUA” unvanlı bir kuruluş var. İnternet araştırmaları ve elektronik yayıncılık konusunda dünyada “bir numara”. NUA’nın başkanı Gerry McGovern, “E-devlet=E-yayıncı” adlı yayınında, Internet’te 2,5 milyar adet belge bulunduğunu, bu yığına hergün ortalama 7 milyon adet daha eklendiğini” belirterek “Web, ışıkları yanmayan ve bütün kitapların yerde yığılı olduğu bir kütüphaneye benziyor” diyor . İnternet'le doğan farklı ekonomi ve iletişim kültürünün, tek başına, insanlığın toplumsal yaşam kalitesini yükseltmeye yetmediği açık. Tıpkı, Gutenberg matbaasından yirmi-otuz yıl sonra Avrupa'da 50 milyon kitapla Aydınlanma Çağı’na girilmesinin, faşizmi ve dünya savaşlarını engellemeye yetmediği gibi...

AB, Türkiye ve İnternet

Dünyanın kuzeyi ve güneyi arasındaki eşitsizlik, şimdi “dijital bölünme” etiketiyle ABD ile Avrupa arasında, Avrupa içindeki ülkelerin kendi arasında, dünya ile Türkiye arasında... su yüzüne çıkıyor. Ama aynı İnternet, insanlık için matbaa ile kıyaslanmayacak kadar geniş olanakları da içinde barındırıyor. Etkileşimli iletişim ve sivil toplumun kendini özgürce ifade edebileceği bir kamusal alan olması gibi. 90’lı yılların başında İnternet’i hafife alan Avrupa da, şimdi “e-Avrupa” projesi ile hem ekonomik, hem kültürel açıdan atağa geçip, İnternet’e hızla “Avrupa içeriği” yerleştirmeye çalışıyor. Bazı görüşlere göre bu telaşın nedeni, Amerikan kültürünün yayılmacılığına karşı Avrupa kültürünü korumak ve yaygınlaştırmak. ( Bkz. Ethan B. Kapstein, Minnesota Üniversitesi - Thomas Marten, Worldcom France, “Bridging the Transatlantic Digital Divide”) Bazıları yeni sistemin ayakta kalabilmesi için bu projenin Amerika ile danışıklı uygulandığını ima ediyor .(Ör. Harvard Üniversitesi'nden Pippa Norris. Pippa Norris, “The Worldwide Digital Divide: Information Poverty, the Internet and Development”. Harvard Üniversitesi profesörlerinden Pippa Norris’in web sitesinde, “Dijital Bölünme” konusunda araştırma yapanlar için geniş çapta kaynak var. Bu arada AB’nin Avrupa ve İnternet kültürü politikasını İsveç'te olduğu gibi Birlik üyeleri içinden eleştirenler de var.)
Bu tablo içinde Türkiye, projenin “e-Avrupa+”  (*) adı verilenine kendi isteği ile dahil olmuş durumda. Hani şu telekomünikasyon-altyapı sorunları da olmasa, aslında Türkiye’nin, oluşturulmaya çalışılan kültürel içeriğe katılacak malzeme konusunda, bırakın Amerika’yı, birçok AB üyesinden de çok daha zengin olduğunu söylemek mümkün. Binlerce yıllık Anadolu uygarlıklarından başlayarak web’e taşınacak öyle çok şey var ki...

Bundan böyle bu bölümde, bir taraftan bu zenginliği keşfetmeye, bir taraftan da şu “ışıkları yanmayan kütüphane”deki nitelikli içeriğe birlikte ulaşmaya çalışacağız. Bu bağlamda paylaşmak istediğiniz kaynakları ve önerilerinizi bana yukarıdaki e-posta yoluyla iletebilirsiniz. Haftaya “yeni okur-yazarlık türleri”!

(*) iEurope web

Yayın Tarihi: 17 Ocak 2002 "Milliyet Kültür Sanat"

---