Hukuk kültürü ve ANKOS

Türkiye’de “kültür-sanat ile hukukun ilişkisi” dendiğinde aklımıza ilk gelen “Hukuk kültürü”, “hukukun da bir sanat olup olmadığı” değil de, genellikle “fikir ve sanat eserleri hukuku”, “telif hakları” v.b. konular olur. Toplumların kendilerine uygun bulduğu yaşam biçimleri içinde “Hukuk”u nereye konumladıkları, yaşam kültürünün kalitesi açısından önemli bir uygarlık göstergesi olsa gerek. Son zamanlara kadar “biraz dışımızda” bir yerlere konumlanan hukuk, artık yavaş yavaş “içimizde” olmaya başlıyor. Bir “hukukçu Cumhurbaşkanı”na sahip olmamız ve internet’in bu olguyu hızlandırdığını düşünüyorum. Böylece hukuk sık sık gündelik konularımız arasına girerken, İnternet de, bilgiye ulaşımı kolaylaştırdığı ve bir kamusal alan yarattığı için, yaşamımızdan soyutlanmış hukuku, olması gereken yere doğru taşıyor. Hele hukukun düzenlemesi sözkonusu alan kendisi ise, “ilgili”ler ile “yetkililer” arasındaki alışılmış “sınır”ı İnternet kaldırıveriyor! Ülkemizde de artık geniş kesimlere yayılan bir “hukuk kültürü” oluşuyor sözün kısası...

Bizde örneğin yargı kurumu, “Allah muhtaç etmesin, eksikliğini de vermesin”ler kategorisinde olup, “hak arama” olabildiğince kendi aramızda halledilmeye bakılan bir durum. “Yasama” ise “zaten üzerimize vazife değil”lerden. İşte internet’le hızla değişen özellikle bu ikincisi. Artık halkımız, internet üzerinden, yasalar, örneğin RTÜK tasarısı tartışılırken hangi milletvekili ne demiş, TBMM'de neler konuşulmuş (Bkz. tutanaklar) , hangi milletvekili nasıl önergeler hazırlamış; bu hafta sonu toplanacak Türkiye Bilişim Şurası’na hangi hukuk belgeleri sunulmuş, okuyabiliyor, Resmi Gazete’ye ulaşabiliyor, haberleşme gruplarında tartışmalar izleyebiliyor, soru soruyor, görüş belirtiyor.

Bugün, bu bölümün okurları içinden “internet ve hukuk” konusuyla ilgili olanlardan bir ricam var: “İnternet ve Hukuk Platformu” ve Açık Radyo işbirliği ile yayına giren “İnternet ve Hukuk” başlıklı radyo programı için işbirliği yapmak isteyenlerin, internetvehukuk@tansug.com e-posta adresine nasıl katkıda bulunabileceklerini yazmaları. Programın amacı Türkiye’nin bilgi üreten bir toplum olması için gereken dönüşümü hızlandıracak araçlardan en önemlisi internet ile hukuk arasındaki ilişikiyi irdelemek ve akılcı uygulama örneklerine dikkat çekmek...

Bugün İstanbul’da başlayacak çok önemli bir toplantı var: İstanbul Bilgi Üniversitesi, Kuştepe Kampusü'nde, "Kütüphane konsorsiyumlarının büyümesi" konulu ANKOS (Anadolu Üniversite Kütüphaneleri Konsorsiyumu) toplantısı. Türkiye’deki birçok üniversitenin yanı sıra ABD, Kanada ve Avrupa’dan da konuşmacılar var. ANKOS’un amacı, üniversitelerdeki kullanıcıların, lisans anlaşmaları çerçevesinde çeşitli yayınevlerine ait elektronik dergi ve veri tabanlarına, internet üzerinden erişimini sağlamak. Toplantıda yeni konsorsiyum olanaklarının yaratılması, ANKOS'un daha etkinleştirilmesi ve yurt dışındaki konsorsiyum ilişkilerinin geliştirilmesi de tartışılacak. Bilimsel yayıncılıkta dünyanın en gelişmiş 24 online veri tabanı sağlayıcısının açacağı bir sergi de ziyarete açık. Duyurulur!

Yayın: 9 Mayıs 2002, Milliyet Kültür Sanat Eki.

---